Polyp mũi là bệnh gì? Có nguy hiểm không? Cách điều trị Polyp mũi hiệu quả

Polyp mũi là một dạng u lành tính xuất hiện ở hốc mũi, xoang mặt hoặc cả hai, có cấu trúc mềm, nhẵn, mọng và màu hồng nhạt chứa chất dịch nhầy bên trong. Polyp mũi có nguy hiểm không? Điều trị như thế nào và khi nào cần phẫu thuật? Cùng Nhà thuốc Thanh Bình tìm hiểu trong bài viết dưới đây.

POLYP MŨI LÀ GÌ?

Polyp mũi là một dạng u lành tính không gây đau, thường xuất hiện ở hốc mũi, xoang mặt hoặc cả hai. Chúng không phải là khối u thực sự, mà là sự thoái hóa cục bộ của niêm mạc mũi hoặc xoang, chủ yếu là lớp đệm. Polyp mũi có cấu trúc mềm, nhẵn, mọng và màu hồng nhạt chứa chất dịch nhầy bên trong.

Kích thước của polyp mũi có thể thay đổi, và polyp nhỏ thường ít gây triệu chứng hơn, trong khi polyp lớn có thể gây nghẹt mũi, khó thở, giảm khả năng khứu giác, và đau đầu âm ỉ. Trong trường hợp nhiễm trùng hoặc kích thước quá lớn, phẫu thuật có thể cần thiết để cắt bỏ polyp mũi. Nếu không được điều trị, tình trạng kéo dài có thể gây tổn thương niêm mạc và thay đổi hình dạng khuôn mặt. Polyp mũi thường không gây ra ung thư và thường xuất hiện sau phản ứng viêm mạn tính trước đó, khi tăng tính thấm của mạch máu niêm mạc mũi xoang gây tạo nước tích tụ trong tế bào, dẫn đến sự hình thành của polyp. Bệnh có thể xuất hiện ở nhiều đối tượng, bao gồm trẻ em, người trên 40 tuổi, và những người có tiền sử bệnh viêm xoang mạn tính, hen phế quản, xơ nang phổi hoặc sổ mũi theo mùa.

NGUYÊN NHÂN BỆNH POLYP MŨI

Polyp mũi được hình thành từ lớp niêm mạc của mũi hoặc các xoang, chúng thường xuất hiện sau các phản ứng viêm tiếp diễn, có thể do nhiễm khuẩn, virus, dị ứng hoặc phản ứng miễn dịch của cơ thể chống lại nấm gây ra.

Khi cơ thể bị viêm mạn tính, các mạch máu ở niêm mạc mũi hoặc xoang tăng tính thấm, dẫn đến nước tích tụ trong các mô, sau một thời gian sẽ làm cho các mô ứ nước bị kéo xuống dưới và hình thành polyp.

Các yếu tố nguy cơ bao gồm hội chứng Churg-Strauss, di truyền, viêm xoang mạn tính hoặc tái phát, hen suyễn, viêm mũi xoang dị ứng, nhạy cảm với các loại thuốc kháng viêm không steroid (NSAIDs), xơ nang, và di truyền cũng có thể đóng góp vào sự hình thành của polyp mũi.

Những phản ứng viêm nhiễm phù nề, như nhiễm virus hoặc vi khuẩn, dị ứng hoặc phản ứng miễn dịch chống lại các nấm, có thể gây thoái hoá đa ổ của niêm mạc mũi xoang, dẫn đến hình thành polyp mũi.

TRIỆU CHỨNG BỆNH POLYP MŨI

Polyp mũi thường ở dạng các khối u nhỏ, mềm, và thường không gây ra cảm giác đau đớn. Mặc dù kích thước nhỏ, chúng có thể tạo ra một loạt triệu chứng và dấu hiệu gây khó chịu.

Những triệu chứng này bao gồm sự nghẹt mũi kéo dài, đặc biệt là khi polyp mũi lớn có thể dẫn đến khó thở đường mũi và buộc bệnh nhân phải thở bằng miệng.

Các triệu chứng khác mà người bị polyp mũi có thể trải qua bao gồm sổ mũi thường xuyên, chảy máu cam, giảm hoặc mất khứu giác, mất vị giác, đau mặt hoặc đau đầu, đau vùng răng hàm trên, cảm giác đè nặng trên mặt và trán, ngáy to và thường xuyên, cùng với nhức đầu âm ỉ và viêm đa xoang mãn tính. Tình trạng này có thể ảnh hưởng đáng kể đến chất lượng cuộc sống của bệnh nhân và có thể dẫn đến rối loạn giấc ngủ.

CÁCH ĐIỀU TRỊ POLYP MŨI? KHI NÀO CẦN PHẪU THUẬT?

Dựa vào mức độ và tình trạng sức khỏe của bệnh nhân sẽ có hướng điều trị khác nhau, có hai phương pháp giúp làm teo nhỏ polyp mũi bao gồm điều trị nội khoa và phẫu thuật.

Phương pháp điều trị nội khoa

Phương pháp điều trị này phù hợp khi Polyp mũi nhỏ, mới hình thành, việc điều trị polyp mũi bằng phương pháp nội khoa thường bao gồm việc sử dụng thuốc kháng dị ứng, thuốc chống viêm, kháng histamine và quản lý triệu chứng, cụ thể:

• Thuốc kháng dị ứng: Polyp mũi thường liên quan đến các phản ứng dị ứng và viêm nhiễm trong mũi. Do đó, thuốc kháng dị ứng như antihistamines hoặc corticosteroids có thể được sử dụng để giảm triệu chứng và giảm sư phát triển của polyp.
• Thuốc chống viêm: Thuốc chống viêm như corticosteroids có thể giúp giảm viêm nhiễm trong mũi và làm giảm triệu chứng.
• Thuốc chống histamine: Antihistamines có thể giúp giảm ngứa và chảy nước mũi.
• Xịt mũi: Sử dụng xịt mũi corticosteroid hoặc xịt mũi chứa muối biển có thể giúp làm giảm viêm nhiễm và triệu chứng tuy nhiên phương pháp này chỉ mang tính xử lý tức thời không triệt để, khi hết thuốc các triệu chứng có thể xuất hiện trở lại.
• Quản lý triệu chứng: Ngoài việc sử dụng thuốc, quản lý triệu chứng bằng cách tránh tiếp xúc với các tác nhân gây dị ứng, như phấn hoa, bụi, hoặc khói thuốc, cũng rất quan trọng.

Lưu ý việc sử dụng thuốc cần tuân theo chỉ dẫn của bác sĩ chuyên khoa tai mũi họng, không tự ý sử dụng hay lạm dụng có thể gây ra các tác dụng ngoài ý muốn.

Phẫu thuật

Phương pháp điều trị polyp mũi bằng phẫu thuật thường được áp dụng khi các phương pháp điều trị nội khoa không hiệu quả hoặc khi polyp mũi gây ra những triệu chứng nghiêm trọng hơn. Dưới đây là một số phương pháp phẫu thuật thường được sử dụng để điều trị polyp mũi:

• Polypectomy: Đây là phương pháp phẫu thuật loại bỏ polyp mũi. Phẫu thuật này có thể được thực hiện thông qua miệng hoặc từ bên ngoài. Trong quá trình phẫu thuật, bác sĩ sẽ sử dụng công cụ nhỏ và máy quét endoscope để loại bỏ polyp mũi mà không cần cắt mở da.
• Sinus Surgery: Trong trường hợp polyp mũi kèm theo viêm xoang, phẫu thuật xoang có thể được thực hiện để loại bỏ polyp và làm sạch xoang. Điều này giúp cải thiện thoát nước mũi và giảm viêm nhiễm trong xoang.
• Septoplasty: Trong trường hợp polyp mũi liên quan đến sự biến dạng của vách ngăn (septum) trong mũi, bệnh nhân có thể cần phẫu thuật septoplasty để điều chỉnh vách ngăn và loại bỏ polyp.
• Turbinoplasty: Nếu polyp mũi kèm theo tăng thức mũi (hypertrophy của xương turbinates), có thể cần phải thực hiện turbinoplasty để giảm kích thước của chúng.
• Phẫu thuật thẩm mỹ mũi: Trong trường hợp polyp mũi gây biến dạng mũi hoặc làm mất tính thẩm mỹ của mũi, phẫu thuật thẩm mỹ mũi có thể được thực hiện sau khi polyp đã được loại bỏ.

Trước khi quyết định phẫu thuật, bác sĩ sẽ đánh giá cụ thể tình trạng của bệnh nhân và quyết định phương pháp phẫu thuật thích hợp nhất. Sau phẫu thuật, bệnh nhân sẽ cần thời gian hồi phục và tuân thủ theo hướng dẫn của bác sĩ để đảm bảo kết quả tốt nhất. Phẫu thuật polyp mũi có thể giúp giảm triệu chứng và cải thiện chất lượng cuộc sống của bệnh nhân nếu được thực hiện đúng cách.

NHỮNG AI DỄ MẮC POLYP MŨI

Bất kỳ ai cũng có thể mắc Polyp mũi, tuy nhiên nhóm đối tượng dưới đây sẽ có nguy cơ cao hơn:

Tiền sử dị ứng: Người có tiền sử dị ứng như viêm nhiễm mũi dị ứng, viêm xoang dị ứng có nguy cơ cao hơn mắc polyp mũi. Phản ứng dị ứng có thể gây viêm nhiễm mũi và thúc đẩy sự phát triển của polyp.

Viêm nhiễm mũi kèm theo viêm xoang: Những người mắc viêm xoang có nguy cơ cao hơn mắc polyp mũi, đặc biệt khi viêm xoang kéo dài và không được điều trị hiệu quả.

Tiền sử mắc polyp mũi: Nếu bạn đã từng mắc polyp mũi trước đây, có thể có nguy cơ tái phát cao hơn.

Những người trong độ tuổi trung niên và người già: Polyp mũi thường xuất hiện ở người trung niên và người cao tuổi.

Yếu tố di truyền: Nếu trong gia đình có người thân nào từng mắc polyp mũi, bạn có nguy cơ cao hơn mắc bệnh này.

Kỹ thuật nội soi mũi không đúng cách: Nếu quá trình thực hiện các kỹ thuật nội soi mũi không đúng cách, có thể gây tổn thương niêm mạc mũi và tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của polyp.

Người thường xuyên tiếp xúc khói thuốc lá: Hút thuốc có thể gây viêm nhiễm và tác động tiêu cực đến niêm mạc mũi, làm tăng nguy cơ mắc polyp mũi.

Tiền sử sử dụng các loại thuốc gây sưng niêm mạc: Sử dụng lâu dài các loại thuốc gây sưng niêm mạc như thuốc vasoconstrictor có thể tạo điều kiện thuận lợi cho phát triển polyp.

CÁCH PHÒNG NGỪA BỆNH POLYP MŨI

Để giảm nguy cơ mắc Polyp mũi, các bạn cần tránh tiếp xúc với bụi, hóa chất, khói, hoá dầu và các tác nhân gây kích thích khác có thể gây viêm nhiễm niêm mạc mũi, cố gắng duy trì môi trường sống sạch sẽ và thoáng mát. Nên có chế độ ăn giàu vitamin và khoáng chất để củng cố hệ thống miễn dịch và giảm nguy cơ viêm nhiễm. Ngoài ra có thể sử dụng nước muối sinh lý để rửa mũi mỗi ngày giúp làm sạch khoang mũi, hạn chế hình thành Polyp.

Bác Sỹ Nguyễn Thị Bình - người kiểm duyệt nội dung bài viết